မုန္တိုင္းအႏၱရာယ္ ႏွင့္ ကာကြယ္ေရးအစီအမံမ်ား



မုန္တိုင္းျဖစ္ေပၚတက္သည့္ကာလ

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္မုန္တိုင္းရာသီႏွစ္ခ်ိန္ရွိရာမိုးၾကိဳကာလျဖစ္သည္႔ဧျပီလလယ္မွေမလလယ္အထိႏွင့္
မိုးလြန္ကာလျဖစ္သည့္ေအာက္တိုဘာလ ႏွင့္ႏိုဝင္ဘာလမ်ား ၌ျဖစ္ေပၚတတ္သည္။

မုန္တိုင္းျဖစ္ေပၚမွုသည္ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္အတြင္းစတင္ျဖစ္ေပၚေလ့ရွိျပီးမုန္တိုင္းမ်ားသည္
ကနဦးတြင္အေနာက္(သို႔)အေနာက္ေျမာက္ဘက္သို႔ဦးတည္ေရြ႕လ်ားပါသည္။တစ္ခါတစ္ရံတြင္ေျမာက္(သို႔)
အေရွ႕ေျမာက္အရပ္ဆီသို႔ေျပာင္းလဲေရြ႕လ်ားတတ္ျပီးထို႕ေရြ႕လ်ားမွဳသည္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းသို႔
မုန္တိုင္းဝင္ေရာက္မွဳကိုျဖစ္ေပၚေစတတ္ပါသည္။

ထို႔အျပင္ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္ျပင္တြင္ျဖစ္ေပၚေလ့ရွိသည့္ မုန္တိုင္းအၾကြင္း အက်န္ မ်ားသည္ အေနာက္အရပ္သို႔ေရြ႕လ်ားရာမွကပၸလီပင္လယ္ျပင္သို႔ေရာက္ရွိလာၿပီး မုန္တိုင္းအျဖစ္ျပန္လည္အားပ်ိဳးလာတတ္ပါသည္။

ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္တြင္ မုန္တိုင္းမ်ားသည္ ဧျပီလ၊ ေမလ၊ ေအာက္တိုဘာလနွင့္နို၀င္ဘာလမ်ားတြင္ ျဖစ္ေပၚေလ့ ရွိပါသည္။ 
မုတ္သုံေလ ရာသီကာလ အတြင္း ဘဂၤလား ပင္လယ္ေအာ္ေျမာက္ပိုင္းတြင္ မုတ္သုံမုန္တိုင္းငယ္မ်ားျဖစ္ေပၚ တတ္ပါသည္။ မိုးၾကိဳ ရာသီနွင့္မိုးလြန္ရာသီမ်ားတြင္ျဖစ္ေသာ မုန္တိုင္းမ်ားသည္ အဖ်က္စြမ္းအားမ်ား၍ပ်က္စီးဆုံးရွဳံးမွဳ မ်ားစြာျဖစ္ေစပါသည္။

မုန္တိုင္းမ်ား​​၏ အေရးပါေသာ အဖ်က္စြမ္းအား(၃)မ်ိဳးမွာ ေလျပင္းမ်ားတိုက္ခတ္ျခင္း၊ မိုးသည္းထန္စြာရြာသြန္ျခင္းႏွင့္ မုန္တိုင္းဒီေရတက္ျခင္း   တို႔ျဖစ္ပါသည္။ျမန္မာ့ကမ္းရိုးတန္းသို႔ မုန္တိုင္းျဖတ္ေက်ာ္ပါက အမ်ားဆုံးေလတိုက္ႏွႈန္းတစ္နာရီမိုင္(၁၂၀) မွ (၁၃၀) အထိရွိပါသည္။ ျဖတ္ေက်ာ္သည့္ မုန္တိုင္း၏ အင္အားႏွင့္အရြယ္အစားေပၚတြင္အဓိကမူတည္ပါသည္။ 

မိုးေလ၀သနွင့္ဇလေဗဒညႊန္ၾကားမွဳဦးစီးဌာနမွ မုန္တိုင္းအင္အားအေျခအေနမ်ားကို ထည့္သြင္းထုတ္ျပန္ေပးပါသည္။ အားေကာင္းေသာ မုန္တိုင္း ျဖစ္ပါကေလတိုက္ႏွဳန္း ပိုမိုျပင္းထန္မည္၊ မိုးၾကီးမည္၊ မုန္တိုင္းဒီေရတက္ေရာက္မွဳ ပိုျမင့္မည္ျဖစ္ပါသည္။ 

ရခိုင္ကမ္းရိုးတန္းႏွင့္ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသမ်ားသည္မုန္တိုင္းေဘးအႏၱရာယ္ရွိေသာေဒသမ်ားျဖစ္ျပီးခ်င္းျပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္၊ မေကြးတိုင္း၊ မႏၱေလးတိုင္း၊ စစ္ကိုင္းတိုင္းတို႔သည္ မုန္တိုင္းမ်ားျဖတ္ေက်ာ္ ေရြ႕လ်ားမွဳေၾကာင့္ေဒသအလိုက္ မိုးၾကီးျခင္း၊လွ်ပ္တစ္ပ်က္ေရၾကီးျခင္းႏွင့္ေလျပင္းတိုက္ခတ္မွဳမ်ားၾကဳံံေတြ႕နိုင္ပါသည္။

မုန္တိုင္းျဖစ္ေပၚမည့္အေျခအေနကိုမိုး-ဇလမွေန႔၊ ညမျပတ္ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေနျပီး မုန္တိုင္းျဖစ္ေပၚေနစဥ္ ကုန္းတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္အားေပ်ာ့သြားသည္ အထိစာင့္ၾကည့္လ်က္ၾကိဳတင္သတင္းထုတ္ျပန္မည္ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္မုန္တိုင္းျဖစ္ေပၚလာတိုင္း စိုးရိမ္မွဳမလြန္ဘဲ မုန္တိုင္းမတိုက္ခတ္မီ၊ မုန္တိုင္းတိုက္ခတ္ေနဆဲနွင့္ မုန္တိုင္းတိုက္ခတ္ျပီးခ်ိန္မ်ားတြင္ျပင္ဆင္ေဆာင္ရြက္ရန္တို႔ကိုၾကိဳတင္စီမံလ်က္မိုး-ဇလ၏ မုန္တိုင္းသတင္း (သို႔မဟုတ္) မုန္တိုင္းသတိေပးခ်က္ကို ၾကည့္ရွဳ၊နားဆင္ျပီး ေဒသအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ ဦးေဆာင္လမ္းညႊန္မွဳကိုပူးေပါင္း၊ လိုက္နာ ေဆာင္ရြက္ျခင္း ျဖင့္ မုန္တိုင္း အႏၱရာယ္ကိုရင္ဆိုင္ ေက်ာ္လႊားနိုင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။

မုန္တိုင္းအဆင့္သတ္မွတ္ျခင္း

                    မုန္တိုင္းအဆင့္ တစ္နာရီေလတိုက္ႏွဳန္း


     ေလဖိအားနည္းရပ္ဝန္း

          (၃၂) မိုင္ေအာက္
          မုန္တိုင္းငယ္

         (၃၂) မိုင္ မွ (၃၈)မိုင္
      ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္း

         (၃၉)မိုင္ မွ (၅၄)မိုင္
   ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္းၾကီး

         (၅၅)မိုင္ မွ (၇၂)မိုင္
   အလြန္အားေကာင္းေသာ
   ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္းၾကီး

         (၇၃)မိုင္ႏွင့္အထက္


                  မုန္တိုင္းအင္အားႏွင့္ဦးတည္ရာအလိုက္အေရာင္သတ္မွတ္ျခင္း


အဝါေရာင္
   
ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္နွင့္ ကပၸလီပင္လယ္ျပင္တို႔တြင္အပူပိုင္းမုန္တိုင္းစတင္ျဖစ္ေပၚသည့္ အခိ်န္အခါကို အဝါေရာင္အေျခအေနဟုသတ္မွတ္သည္။

လိေမၼာ္ေရာင္


  
ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္နွင့္ ကပၸလီျပင္လယ္ျပင္တို႔တြင္ အပူပိုင္းမုန္တိုင္း စတင္ ျဖစ္ေပၚျပီးေနာက္ မန္မာ့ကမ္းရိုးတန္းေဒသသို႔ဦးတည္ေရြ႕လ်ားလာမည့္ အခိ်န္အခါကို လိေမၼာ္ေရာင္အေရးေပၚအေျခအေနဟုသတ္မွတ္ပါသည္။

အနီေရာင္
မုန္တိုင္းျမန္မာ့ကမ္းရိုးတန္းဆီသို႔ ဦးတည္ေရြ႕လ်ားလာၿပီး မန္မာ့ကမ္းရိုးတန္းသို႕ မျဖတ္ေက်ာ္မီ (၁၂) နာရီ အလိုကို အနီေရာင္အေရးေပၚအေျခအေနဟု သတ္မွတ္သည္။

အညိဳေရာင္
ျမန္မာ့ကမ္းရိုးတန္းေဒသမ်ားသို ႔မုန္တိုင္းျဖတ္ေက်ာ္ဝင္ေရာက္ခိ်န္အား
အညိဳေရာင္ အေရးေပၚ အေျခ အေနဟုသတ္မွတ္သည္။

အစိမ္းေရာင္

မုန္တိုင္းအားေပ်ာ့၍ မုန္တိုင္းအနၱရာယ္ကင္းရွင္းသြားခိ်န္ကို အစိမ္းေရာင္ အေျခ အေနဟုသတ္မွတ္သည္။





မုန္တိုင္းဒီေရ



မုန္တိုင္းကမ္းေျခကိုျဖတ္ေက်ာ္စဥ္ေလျပင္းႏွင့္အတူပင္လယ္ဒီလိွဳင္းၾကီးမ်ားရုတ္တရက္ကုန္းတြင္းသို႔အရွိန္အဟုန္ျဖင့္ဝင္ေရာက္ၿပီးေနာက္
ပင္လယ္ဒီလိွဳင္းၾကီးမ်ားသည္ပင္လယ္ထဲသို႔ျပန္လည္စီးဆင္းရာတြင္သက္ရွိႏွင့္အေဆာက္အဦ၊ပစၥည္းမ်ားကိုပင္လယ္ထဲသို႔ဆြဲယူသြားေလ့ရွိသည္။
မုန္တိုင္းဒီေရသည္ေရထရက္တြင္ပိုမိုျမင့္မားႏိုင္ၿပီးကမ္းရိုးတန္းျမစ္ဝမ်ားမွတဆင့္ကုန္းတြင္းပိုင္အထိဝင္ေရာက္ႏိုင္သည္။
မုန္တိုင္းကမ္းေျခသို႕မဝင္ေရာက္မီနာရီအနည္းငယ္အလိုတြင္မုန္တိုင္း၏လက္ယာဘက္၊ေအာက္ဘက္တြင္ျဖစ္ေပၚတတ္သည္။

မုန္တိုင္းရာသီမက်ေရာက္မီ 

၁။မိုးေလဝသသတင္းမ်ားကိုဂရုစိုက္နားေထာင္ရန္၊
၂။မိမိႏွင့္အနီးဆုံးတည္ရွိေသာမုန္တိုင္းခိုအေဆာက္အဦကိုၾကိဳတင္သတ္မွတ္ထားရွိရန္ႏွင့္ထိုေနရာသို႕ေဘးအနၱရာယ္ကင္းရွင္းစြာျဖင့္
အျမန္ဆုံးေရာက္ရွိႏိုင္မည့္လမ္းေၾကာင္းကိုၾကိဳတင္ရွာေဖြထားရန္၊
၃။ေကာလဟာလသတင္းမ်ားကိုနားမေထာင္မိရန္၊
၄။အေရးၾကီးပစၥည္းမ်ားပါဝင္သည့္အေရးေပၚလက္စြဲအသုံးအေဆာင္အရန္သင့္ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားရန္၊
၅။မိမိအိမ္အားေသခ်ာစြာစစ္ေဆး၍ခိုင္ခန္႔မွဳမရွိသည္မ်ားကိုခိုင္ခံ့ေအာင္အားျဖည့္ျပဳျပင္ထားရန္၊
၆။အိမ္၊ျခံဝင္းအတြင္းက်ိဳးပဲ့ႏိုင္သည့္ အကိုင္း၊ အခက္လက္မ်ားကို ၾကိဳတင္ခုတ္ထြင္ ရွင္းလင္း ထားရန္၊
၇။မိမိအရပ္ေဒသသည္မုန္တိုင္းဒီေရလိွဳင္းဒဏ္က်ေရာက္နိုင္သည္႔ေဒသျဖစ္လွ်င္ကုန္းျမင့္ေနရာ၊ မုန္တိုင္းခိုအေဆာက္အဦ စသည့္
ပုန္းခိုရန္ေနရာအား ၾကိဳတင္ ရွာေဖြသတ္မွတ္ ထားရန္၊
၈။အေရးေပၚဆက္သြယ္ရမည့္ကယ္ဆယ္ေရးအဖြဲ႕၊အေရးေပၚအဖြဲ႕၊သတင္းအခ်က္ အလက္ရရွိႏိုင္မည္႔အဖြဲ႕မ်ား၏ ဖုန္းနံပတ္၊ ေနရပ္လိပ္စာ တို႔ကိုအလြယ္တကူထားရွိရန္၊
၉။အစာအေျခာက္မ်ား၊အေရးေပၚေဆးဝါးမ်ား၊သင့္ေလွ်ာ္သည့္အကာအကြယ္ပစၥည္းမ်ားကိုစုေဆာင္းထားရန္၊
၁၀။အေရးေပၚရွာေဖြျခင္း၊ကယ္ဆယ္ျခင္းလုပ္ငန္းမ်ားကိုၾကိဳတင္ျပင္ဆင္ေလ့က်င့္ထားရန္၊

မုန္တိုင္းတိုက္ခတ္လာေသာအခါ

၁။လွ်ပ္စစ္မီးမ်ား၊ဓါတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္းမ်ားအားလုံးကိုဆက္သြယ္မွဳမ်ားျဖတ္ေတာက္ပစ္ရန္၊
၂။ေလျပင္းဒဏ္ေၾကာင့္မိမိမွီခိုရာအေဆာက္အဦျပိဳက်ႏိုင္သည္႔အေနအထားရွိပါကခိုင္ခန္႔သည့္စားပြဲ၊ကုတင္မ်ား၏ေအာက္တြင္ခိုလွဳံေနထိုင္ရန္၊
ခိုင္ခန္႔ျမဲျမန္သည့္တိုင္တစ္ခုကိုတြယ္ဖက္ထားရန္၊
၃။ဆိုးဝါးျပင္းထန္သည့္အေျခအေနကိုေဖာ္ျပထားသည့္မုန္တိုင္းသတိေပးခ်က္မ်ားရရွိလာေသာအခါပင္လယ္ျပင္ထြက္၍ငါးဖမ္းျခင္းမ်ားမျပဳဳလုပ္ရန္၊
၄။မုန္တိုင္းခိုအေဆာက္အဦမ်ားသို႔အျမန္ဆုံးေျပာင္းေရႊ႕ခိုလွဳံရန္၊
၅။ေရဒီယိုျဖင့္ေနာက္ဆုံးသတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားကိုအဆက္မျပတ္ဖမ္းယူနားေထာင္ရန္၊
၆။သက္ဆိုင္ရာမွမုန္တိုင္းအနၱရာယ္ကင္းရွင္းေၾကာင္းေၾကျငာခ်က္ထုတ္ျပန္သည္အထိအနၱရာယ္ကင္းသည့္ေနရာတြင္ေစာင့္ဆိုင္းရန္၊
၇။မုန္တိုင္းက်ေရာက္ခ်ိန္ကားေမာင္းေနပါကကားကိုရပ္တန္႔ထားရန္၊ပင္လယ္ျပင္မွကြာလွမ္းေသာေနရာ၊သစ္ပင္ၾကီးမ်ား၊လွ်ပ္စစ္ပါဝါလိုင္းမ်ား၊
ေရေလွာင္ကန္မ်ားႏွင့္ေဝးကြာပါကကားအတြင္း၌ေနရန္၊

မုန္တိုင္းက်ေရာက္ျပီးပါက

၁။သက္ဆိုင္ရာမွမုန္တိုင္းအနၱရာယ္ကင္းရွင္းၿပီျဖစ္ေၾကာင္းမေၾကျငာမခ်င္းအျပင္မထြက္ရန္၊
၂။ဓါတ္ေငြ႕မ်ားယိုစိမ့္မွဳရွိ၊မရွိစစ္ေဆးရန္၊ေရစိုေနေသာလွ်ပ္စစ္ပစၥည္းမ်ားကိုအသုံးမျပဳရန္၊
၃။သက္ဆိုင္ရာမွေၾကျငာေပးမည့္သတင္းႏွင့္အၾကံျပဳခ်က္မ်ားကိုဂရုစိုက္နားေထာင္ရန္၊
၄။မိမိအားကယ္ဆယ္ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔လိုအပ္ပါကေစာစီးစြာေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္မိမိအိမ္သို႔သက္ဆိုင္ရာမွအၾကံမျပဳမျခင္းဆႏၵေစာၿပီးမျပန္ရန္၊
ျပန္ပါကလည္းသတ္မွတ္ထားသည့္လမ္းေၾကာင္းမွသာျပန္ရန္၊
၅။ကုန္းလမ္းခရီးသြားရပါကေျမြအနၱရာယ္အထူးသတိထားရန္၊
၆။လမ္းေဘးတြင္ျပတ္က်ေနေသာလွ်ပ္စစ္ၾကိဳးမ်ားကိုမကိုင္မိ၊မထိမိရန္သတိျပဳၿပီးနီးစပ္ရာလွ်ပ္စစ္ရုံးသို႔အေၾကာင္းၾကားရန္၊
၇။မီးေဘးအနၱရာယ္သတိျပဳရန္၊
၈။ဝမ္းပ်က္၊ဝမ္းေလွ်ာေရာဂါသတိျပဳရန္၊
၉။ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ကူညီေဆာင္ရြက္ရန္

 Source : မိုးေလ၀သႏွင့္ဇလေဗဒ ညႊန္ၾကားမူဦးစီး႒ာန

Share on Google Plus

About Ko Aung

This is a short description in the author block about the author. You edit it by entering text in the "Biographical Info" field in the user admin panel.
    Blogger Comment
    Facebook Comment

0 comments:

Post a Comment